Wielu rolników zastanawia się, czy aby prowadzić kombajn, potrzebne im są jakieś dodatkowe uprawnienia? Czy muszą mieć prawo jazdy lub ukończyć kurs na operatora kombajnu zbożowego? Wyjaśniamy, jak definiowany jest kombajn według prawa i w jakich okolicznościach można się nim poruszać po polach uprawnych i drogach.
Uprawnienia na kombajn — prawo jazdy czy kurs?
Rodzaj uprawnień, który pozwoli nam na prowadzenie kombajnu, wynika z ustawy – Prawo o Ruchu Drogowym. W dokumencie znajdziemy między innymi klasyfikację bizona, który jest uznawany za wolnobieżny pojazd silnikowy. Dokładny opis znajdziemy w art. 2 pkt 34 ustawy.
Klasyfikacja ta pozwala nam na dalszą interpretację ustawy i uzyskanie informacji, jakie uprawnienia na kombajn są wymagane zgodnie z literą prawa. Aby prowadzić pojazd wolnobieżny, którym jest kombajn zbożowy, należy mieć prawo jazdy kategorii B, T, C1, C, D1 lub D. Prawo jazdy kategorii B pozwala na prowadzenie samochodów osobowych, C samochodów dostawczych, a T ciągników rolniczych i pojazdów wolnobieżnych.
Zatem prawo nie wymaga od rolników żadnych dodatkowych uprawnień operatora kombajnu zbożowego. Jednak świadomi rolnicy, powinni rozważyć uczestnictwo w dodatkowym kursie, aby zwiększyć bezpieczeństwo jego użytkowania.
Prawo jazdy — warunki otrzymania
Prawo jazdy w Polsce może otrzymać osoba, która ukończyła odpowiedni kurs i zdała egzamin. Do egzaminu prawa jazdy można przystąpić po ukończeniu 18 lat. Kursy prawa jazdy można rozpocząć na 3 miesiące przed datą 18 tych urodzin. Jeżeli ubiegamy się o zdobycie prawa jazdy na kategorię T, wystarczy, że będziemy mieć ukończone 16 lat.
Dodatkowo uczniowie szkół rolniczych mogą przystąpić do kursu na 12 miesięcy przed ukończeniem 16 roku życia. Zdobycie kategorii T upoważnia do prowadzenia kombajnu, który jest pojazdem wolnobieżnym, lub ciągnika rolniczego po drogach publicznych.
Aby przystąpić do szkolenia z prawa jazdy, konieczne jest także posiadanie minimum wykształcenia podstawowego. Osoby, które chcą przystąpić do egzaminu państwowego, powinny ponadto ukończyć kurs na prawo jazdy oraz zdać egzamin wewnętrzny. Dopiero potem mogą przystąpić do egzaminu zewnętrznego.
Kurs na kombajn zbożowy — dlaczego warto?
Jak już wcześniej pisaliśmy, do prowadzenia kombajnu wystarczy mieć prawo jazdy o kategorii B, C, D lub T. Kurs kombajnisty nie jest obligatoryjny, jednak uczestnictwo w nim może przynieść kierującemu pojazdem wolnobieżnym wiele korzyści.
Przede wszystkim kurs kombajnisty uczy, jak prowadzić kombajn, z jakich elementów zbudowana jest maszyna oraz jakie przepisu ruchu drogowego obowiązują pojazd wolnobieżny poruszający się po drogach publicznych.
Dodatkowo kurs kombajnisty może okazać się konieczny do wykupienia OC lub naprawy pojazdu w ramach obowiązującej gwarancji. Niektóre firmy warunkują wypłacenie odszkodowania lub naprawy gwarancyjnej, tylko w przypadku posiadania stosownego poświadczenia uczestnictwa w kursie z obsługi maszyny. Kursy kombajnisty będą także niezbędne, kiedy chcemy jeździć kombajnem zawodowo. W takim przypadku pracodawca ma obowiązek zapewnić nam odpowiednie szkolenie.
Czy OC na kombajn jest obowiązkowe?
W sytuacji, kiedy kierujący kombajnem spowoduje wypadek na drodze, musi okazać odpowiednie ubezpieczenie. W przypadku maszyn rolniczych będzie to OC z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego. Żadne dodatkowe ubezpieczenie nie jest wymagane.
A co jeżeli rolnik nie posiada odpowiedniego OC? W sytuacji, kiedy dojdzie do kolizji, a rolnik nie okaże stosownego ubezpieczenia, sprawa trafi do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Jeżeli świadczymy usługi kombajnisty w innych gospodarstwach rolnych, to konieczne jest wykupienie nie OC rolniczego, a OC na pojazdy mechaniczne.
Dobrą wiadomością jest to, że OC rolnicze można wykupić tylko na okres 3 miesięcy, np. na czas, kiedy przypadają żniwa. Dzięki temu uczestnicząc w ruchu drogowym kombajnem, możemy być spokojni, nawet w przypadku uczestnictwa w kolizji drogowej.
Co wolno, a czego nie jeżdżąc kombajnem
Zgodnie z obowiązującym prawem o ruchu drogowym, każdy pojazd poruszający się po drogach musi przestrzegać przepisów. Dotyczy to również prowadzenia kombajnów. Operator powinien zatem przed jazdą upewnić się, czy ma działającą sygnalizację świetlną, sprawny układ hamulcowy i kierowniczy oraz czy posiada obowiązkowy trójkąt, który ma na celu wyróżnienie kombajnów na drodze. Jadąc kombajnem, kierujący ma także obowiązek włączenia pomarańczowego światła ostrzegawczego.
Warto również podkreślić, że żaden pojazd nie może zajmować więcej niż jednego pasa ruchu, a w przypadku kiedy jego szerokość przekracza 3,2 m, powinien być dodatkowo prowadzony przez pilota. Dość częstym wykroczeniem podczas kierowania kombajnów jest jazda pożniwna drogami publicznymi z zawieszonym hederem. Takie działanie może powodować niebezpieczeństwo dla innych uczestników drogi, a dodatkowo prowadzi to do zajmowania części drugiego pasa ruchu. Za jazdę z niezdemontowanym hederem można otrzymać mandat w wysokości 500 zł.