Mączniak najczęściej pojawia się na roślinach ogrodowych. Jest to choroba powodowana przez grzyby, które występują w mniej więcej stu gatunkach. Według specjalistów badających choroby roślin wyróżniamy mączniaka prawdziwego oraz mączniaka rzekomego. Jakie są między nimi różnice? Jakie objawy choroby powinny nas zaniepokoić?
Jakie są objawy mączniaka prawdziwego?
Mączniak prawdziwy najczęściej rozwija się przy suchej, dobrej pogodzie. Sprzyja mu wysoka temperatura i brak opadów. Pierwsze objawy choroby to przede wszystkim biały, mączysty nalot o zmywalnym charakterze. Następnie przeradza się on w kolor brązowy, który jest niemożliwy do usunięcia. Choroba roślin prowadzi do więdnięcia, przez co kwiaty zupełnie umierają.
Rośliny, które są najbardziej narażone na rozwój mączniaka prawdziwego to róża i szałwia, a także ogórki, cukinie czy marchew. Drzewa, u których występuje ryzyko infekcji to agrest oraz jabłoń. Zarodniki grzyba sprzyjają rozwojowi choroby. Są przenoszone przez wiatr, dlatego bardzo trudno uniknąć zakażenia. Aby nastąpił rozwój patogenów, temperatura powietrza musi wynosić 10-12 stopni Celsjusza, natomiast wilgotność to około 70%.
Czym różni się mączniak prawdziwy od rzekomego?
Mączniak rzekomy zdecydowanie bardziej lubi wilgotne warunki niż mączniak prawdziwy. Atakuje zarówno rośliny ozdobne, jak i te użytkowe, które hodujemy na własne potrzeby. Najczęściej występuje na warzywach, takich jak groch, szpinak, kapusta, cebula czy uprawy winorośli. Owocniki grzyba rozwijają się na pozostałościach po plonach oraz na opadłych liściach. Zakażenie jest widoczne po obydwu stronach liści rośliny. Jedynie walka z chorobami grzybowymi może dać skuteczny efekt, w przeciwnym razie roślinie grozi obumarcie.
Jak wygląda zwalczanie mączniaka?
Zwalczanie mączniaka polega między innymi na usuwaniu tych części, które zostały już zainfekowane przez patogen wywołujący chorobę. Aby zapobiec rozwojowi, warto zastosować w pełni naturalny roztwór na bazie serwatki i mleka, który pomoże wzmocnić odporność rośliny. Co drugi dzień należy spryskać nim uprawy. Aby uzyskać jeszcze większa skuteczność, można zastosować mieszankę z proszkiem do pieczenia, którą stosuję się raz w tygodniu.
Wszyscy doskonale wiedzą, że czosnek jest naturalnym antybiotykiem. Działa to również na żywych roślinach, które zostały zainfekowane mączniakiem. Preparat oparty na czosnku również należy do środków ochrony roślin, które wspierają walkę w ogrodzie. Kiedy naturalne preparaty przestają radzić sobie z problemem, wówczas warto zastosować bardziej radykalne rozwiązania. Jednym z nich jest użycie środków chemicznych, które służą do zwalczania chorób. Najbardziej skuteczne są te na bazie miedzi oraz siarki.
Jak zapobiegać mączniakowi?
Oprócz tego, że istnieją sposoby na zapobieganie zakażeniu mączniakiem prawdziwym, możemy też zasadzić rośliny, które są odporne na infekcje. Coraz częściej spotykamy nowe gatunki róż ogrodowych, które nie rodzą ryzyka zakażenia patogenem. Sałata i szpinak również występują w wersjach, które są odporne.
Aby zapobiegać rozwojowi mączniaka rzekomego oraz prawdziwego, powinniśmy stawiać w uprawie na wprowadzanie tych gatunków, które są całkowicie odporne na grzyb. Warto stosować również racjonalne nawożenie azotem. Trzeba jednak uważać na zbyt intensywne nawożenie, które może zniszczyć całą roślinę. Zbyt gęsty siew także może zwiększać ryzyko zakażenia, ponieważ rośliny nie otrzymują wystarczającej ilości światła i powietrza.
Istotne w całym procesie jest też podlewanie. Najlepiej robić to tylko rano, aby nie powodować zbyt dużego poziomu wilgoci. Pielenie chwastów wykonywane regularnie również powinno pomóc w walce z grzybem. Wzmocnić strukturę rośliny może zastosowanie skrzypu jako nawozu. Liście oraz kwiaty, które zostały już zaatakowane przez patogen, powinny zostać odcięte i spalone. Możemy też skutecznie wyeliminować możliwość infekcji pozostałymi gatunkami, które same w sobie są odporne na grzyby.
W jakich warunkach powstają zarodniki grzyba?
W zależności od tego, czy nasze rośliny opanował mączniak rzekomy, czy też prawdziwy, głównym czynnikiem rozwojowym grzyba jest wilgoć. Najczęściej patogen daje o sobie znać późną wiosną. Aby jednak stawić czoła problemowi, należy posiadać odpowiednią wiedzę, która umożliwi skuteczną walkę z chorobą. Bardzo często możemy zaobserwować pierwsze oznaki infekcji, jeszcze przed rozpoczęciem sezonu zimowego. Wtedy mamy możliwość szybkiej reakcji, która pozwoli na całkowite pozbycie się problemu.
Istnieją jednak rośliny, które mają odmiany odporne na infekcję mączniaka. Umożliwiają one innym gatunkom zwiększenie odporności. Aby zapobiec rozprzestrzenianiu się choroby, możemy posadzić odporne gatunki pomiędzy tymi, które odporności nie posiadają. Przy rozwoju chorób znaczenie ma też to, czy regularnie usuwamy chwasty, które często są nośnikiem tego rodzaju patogenów. Zarodniki mogą się rozwijać również w słabo przewiewnych miejscach, w których rośliny mają ograniczony dostęp do tlenu. Dzieje się tak szczególnie na zagęszczonych łanach oraz w sadach na drzewach owocowych.