Słodyszek rzepakowy/rzepakowiec (Meligethes aeneus) to jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla plantacji rzepaku ozimego. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej biologii i zwyczajom tego szkodnika oraz omówimy skuteczne strategie zapobiegania i zwalczania, które mogą pomóc w ochronie upraw przed jego negatywnym wpływem.
Słodyszek — czym się charakteryzuje?
Słodyszek rzepakowy jest niewielkim chrząszczem osiągającym do 2,5 mm długości. Jego charakterystyczną cechą jest czarne, metaliczne i lśniące ciało o granatowym lub ciemnozielonym połysku. Posiada trzyczłonowe czułki zakończone buławkowato, a larwy dorastają do około 4 mm długości. Zimuje głównie w ściółce, na brzegach pól, w rowach oraz w pobliżu lasów.
Chociaż żeruje na różnych roślinach z rodziny krzyżowych, największe szkody wyrządza uprawom rzepaku ozimego. Co ciekawe, to dorosłe chrząszcze, a nie larwy, stanowią szkodliwe stadium. Żywiąc się pyłkiem, przegryzają pąki i uszkadzają słupek, co powoduje żółknięcie, zasychanie i opadanie pąków. Efektem tego są uszkodzone kwiatostany, nierówno rozmieszczone łuszczyny oraz nieregularny wzrost rośliny. Ta szkodliwa aktywność chrząszczy może znacząco wpłynąć na plon rzepaku ozimego, dlatego kontrola populacji słodyszka rzepakowego jest istotna dla ochrony tej uprawy.
Jakimi środkami można zwalczać słodyszka rzepakowego?
To insektycyd w formie koncentratu stężonej zawiesiny do rozcieńczania wodą przed zastosowaniem (SC). Substancją czynną jest deltametryna. Jest przeznaczony do zwalczania szkodników w uprawach rolniczych w tym do zwalczania słodyszka rzepakowego.
Monitorowanie populacji i plonów — harmonogram oprysków
W przypadku problemów ze słodyszkiem rzepakowym ważne jest stosowanie zintegrowanych metod zwalczania, takich jak monitorowanie populacji, stosowanie pułapek feromonowych, optymalizacja terminów oprysków chemicznych oraz wykorzystanie naturalnych wrogów szkodnika, aby skutecznie chronić uprawy rzepaku.
Kiedy można się spodziewać nalotu słodyszka?
Słodyszka można się spodziewać głównie w okresie kwitnienia rzepaku. Słodyszek rzepakowy jest szczególnie aktywny w czasie, gdy rośliny rzepaku wytwarzają kwiaty, które stanowią główne źródło pożywienia dla tych szkodników.
W Polsce zazwyczaj występuje w okresie wiosennym i wczesnym letnim, kiedy rośliny rzepaku znajdują się w fazie kwitnienia. Szczególnie intensywny nalot może następować w ciepłe, słoneczne dni sprzyjające aktywności owadów.
Dlatego też monitorowanie plantacji rzepaku pod kątem obecności słodyszka rzepakowego jest szczególnie istotne w okresie kwitnienia roślin. Regularne obserwacje pola oraz stosowanie pułapek feromonowych mogą pomóc we wczesnym wykrywaniu nalotu i podjęciu odpowiednich działań ochronnych.
Zaleca się także śledzenie lokalnych prognoz pogodowych oraz rekomendacji dotyczących ochrony roślin, aby odpowiednio przygotować się na ewentualny nalot słodyszka rzepakowego i skutecznie chronić uprawy.
W jaki sposób słodyszek niszczy i żeruje na uprawach?
Słodyszek rzepakowy może znacząco niszczyć uprawę rzepaku poprzez żerowanie na kwiatostanach i liściach roślin. Szkodnik ten ma potencjał do spowodowania znacznych strat w plonach rzepaku.
Oto główne sposoby, w jakie słodyszek niszczy uprawę:
Uszkodzenia kwiatostanów: Słodyszek rzepakowy żeruje na pąkach kwiatowych oraz otwartych kwiatach rzepaku. Ich żerowanie może prowadzić do zniszczenia lub zdeformowania kwiatostanów, co utrudnia zapłodnienie roślin i prowadzi do spadku plonów.
Uszkodzenia liści: Larwy słodyszka rzepakowego mogą żerować także na liściach rzepaku, co może prowadzić do zmniejszenia powierzchni asymilacyjnej rośliny. Uszkodzone liście mogą zmniejszyć zdolność fotosyntezy rośliny, co wpływa negatywnie na jej wzrost i rozwój.
Redukcja plonów: W przypadku silnego ataku słodyszka rzepakowego, rośliny rzepaku mogą wykazywać zmniejszone plonowanie ze względu na uszkodzenia kwiatostanów i liści. Szkodniki te mogą również wpływać na jakość nasion rzepaku.
Pogorszenie jakości nasion: Uszkodzenia spowodowane przez słodyszka rzepakowego mogą prowadzić do pogorszenia jakości zbioru nasion rzepaku. Zdeformowane kwiaty i uszkodzone liście mogą wpłynąć na zdrowie i wygląd nasion.
Zwalczanie słodyszka rzepakowego wymaga kompleksowego podejścia i wdrożenia różnorodnych strategii. Kluczowe jest monitorowanie upraw oraz stosowanie odpowiednich środków ochrony roślin zgodnie z zaleceniami. Ważne jest również zachowanie właściwej agrotechniki, w tym terminowego zbioru, głębokiej uprawy roli i niszczenia resztek pożniwnych. Integrowana ochrona, łącząca metody chemiczne, mechaniczne i agronomiczne, daje najlepsze rezultaty w walce z tym szkodnikiem.